Tiết chế máy phát điện động cơ là một bộ phận quan trọng được lắp trên máy phát điện trong hệ thống nạp điện của ô tô. Nhiệm vụ của nó là điều chỉnh và ổn định dòng điện phát ra từ máy phát. Nhưng tại sao chúng ta cần phải điều chỉnh cường độ dòng điện phát ra?
Máy phát điện ô tô quay cùng với tốc độ động cơ, tuy nhiên tốc độ động cơ thường thay đổi liên tục, khiến tốc độ của máy phát không ổn định. Nếu máy phát không có bộ ổn áp, hệ thống nạp không thể cung cấp dòng điện ổn định cho các thiết bị điện. Điều này đồng nghĩa rằng, dù tốc độ của máy phát thay đổi như thế nào, điện áp ở các thiết bị điện vẫn phải duy trì không đổi. Do đó, cường độ dòng điện trong mạch cần phải điều chỉnh lại. Đối với máy phát xoay chiều, việc điều chỉnh này được thực hiện bởi bộ tiết chế vi mạch, còn được gọi là tiết chế máy phát.
Nguyên lý điều chỉnh của tiết chế máy phát là gì?
Tiết chế máy phát điện điều chỉnh cường độ dòng điện bằng cách tăng hoặc giảm lực từ trường hoặc tăng tốc độ quay của nam châm. Bộ tiết chế vi mạch điều chỉnh cường độ dòng điện của máy phát xoay chiều bằng cách điều khiển dòng điện tạo từ trường. Điều này đảm bảo điện áp luôn ổn định khi tốc độ quay của nam châm thay đổi và khi dòng điện sử dụng thay đổi.
Tiết chế máy phát có mấy loại?
Tiết chế máy phát được chia thành ba loại chính: tiết chế loại rung, tiết chế bán dẫn và tiết chế vi mạch. Hai loại đầu (tiết chế loại rung và bán dẫn) thường được sử dụng cho một số máy phát đời cũ.
-
Tiết chế loại rung thường bao gồm một rơ le điều chỉnh điện và một rơ le đèn báo nạp. Nó hiệu chỉnh điện áp máy phát bằng cách mở hoặc đóng tiếp điểm.
-
Tiết chế bán dẫn hoạt động dựa trên nguyên tắc nhận biết điện áp máy phát bằng Zenner để điều khiển dòng qua cuộn kích từ bằng Transistor công suất. Điện áp máy phát được đưa qua một cầu phân áp để dẫn (ngắt) Zenner. Tín hiệu này được cho qua một bộ điều khiển trung gian để cuối cùng ngắt (dẫn) Transistor đưa qua cuộn kích từ, duy trì điện áp tại mức hiệu chỉnh.
-
Bộ tiết chế vi mạch máy phát là loại được sử dụng phổ biến cho các dòng xe mới hiện nay. Nó bao gồm vi mạch, cánh tản nhiệt và giắc nối, và việc sử dụng vi mạch giúp cho bộ tiết chế có kích thước nhỏ gọn.
Tiết chế vi mạch có những đặc tính gì?
-
Thứ nhất, đặc tính tải của ắc qui: Điện áp ra không đổi hoặc ít thay đổi (nhỏ hơn hoặc bằng 0,1 tới 0,2 V) khi tốc độ máy phát thay đổi.
-
Thứ hai, đặc tính phụ tải bên ngoài: Điện áp ra giảm khi dòng điện phụ tải tăng lên. Sự thay đổi điện áp, thậm chí ở tải định mức hoặc dòng điện ra cực đại của máy phát vào khoảng giữa 0,5 tới 1 V. Nếu tải vượt quá khả năng của máy phát, điện áp ra sẽ giảm đột ngột.
-
Thứ ba, đặc tính nhiệt độ: Thông thường, điện áp ra giảm khi nhiệt độ tăng lên. Điều này đồng nghĩa với việc nạp đầy đủ và phù hợp với ắc qui phải được thực hiện ở mọi thời điểm.
Chức năng của tiết chế vi mạch là gì?
-
Điều chỉnh điện áp.
-
Cảnh báo khi máy phát không phát điện hoặc tình trạng nạp không bình thường thông qua đèn báo nạp.
Nguyên nhân hư hỏng của tiết chế vi mạch là gì?
Do được cấu tạo từ các vi mạch nhỏ bé, sự hư hỏng của tiết chế vi mạch có thể do đứt mạch hoặc ngắn mạch các cuộn dây rô-to, cực S bị ngắt, hoặc cực B bị ngắt hoặc điện áp tăng vọt quá lớn (điện áp ắc qui tăng do ngắn mạch giữa cực F và cực E).
Đối với một hệ thống nạp điện ổn định và hoạt động hiệu quả trên ô tô, tiết chế máy phát điện động cơ đóng vai trò vô cùng quan trọng. Việc hiểu rõ về nguyên lý hoạt động và cách điều chỉnh của nó sẽ giúp bạn có một cái nhìn tổng quan và cung cấp cho bạn kiến thức cần thiết để duy trì và sửa chữa máy phát điện của bạn.
