TS.BS Nguyễn Trọng Hưng - Trưởng khoa Khám và Tư vấn dinh dưỡng người lớn (Viện Dinh dưỡng Quốc gia) đã chia sẻ rằng để có một cơ thể khỏe mạnh, ngoài việc duy trì một lối sống điều độ, chế độ ăn uống và tập luyện thể thao luôn được các chuyên gia khuyến cáo thực hiện. Trong số đó, việc tập thể dục buổi sáng và ăn bữa sáng đều rất quan trọng.
Tuy vậy, nhiều người đặt ra câu hỏi: liệu có nên tập thể dục trước khi ăn sáng hay ăn sáng xong mới tập? Hiện tại, có hai quan điểm trái ngược nhau về vấn đề này. Một số cho rằng tập thể dục trước khi ăn sáng sẽ không mang lại hiệu quả, trong khi không ăn sáng sẽ gây hạ đường huyết và nguy cơ tai nạn khi tập luyện.
TS Nguyễn Trọng Hưng cho biết, mặc dù những lập luận trên có cơ sở, nhưng cho đến nay chưa có khuyến cáo chính thức về việc tập trước hay sau khi ăn sáng là tốt nhất. Cách thức này hoàn toàn phụ thuộc vào thói quen của mỗi người.
Đối với những người có sức khỏe bình thường, không phải là vận động viên, việc ăn sáng trước hay sau khi tập thể dục đều được, miễn là cơ thể đã có nhịp sinh học sẵn.
Sức khỏe bình thường: Hãy làm theo thói quen
Theo bác sĩ Hưng, người bình thường nên theo thói quen tập luyện từ trước đến nay, không nên thay đổi dựa trên thông tin trên mạng hoặc tin đồn. Ví dụ, nếu bạn quen thức dậy và tập thể dục trước khi tắm rửa, sau đó ăn sáng, hãy tiếp tục thực hiện như vậy. Hoặc nếu bạn làm việc văn phòng và thích ngủ nướng, có thể dậy sớm để ăn sáng trước khi đi làm, rồi sau đó tập luyện nhẹ nhàng.
"Khi mọi thứ đã trở thành thói quen, tốt nhất là duy trì theo nhịp sinh học của mỗi người. Điều quan trọng là ăn sáng cần đa dạng, đủ chất và tập thể dục buổi sáng cũng nên vừa sức, tùy thuộc vào sức khỏe của bạn", bác sĩ Hưng nói.
Đối với những người thích tập thể dục trước khi ăn sáng, nên bổ sung nước trước khi tập. Còn những người ăn sáng trước khi tập, thì tùy vào lượng thực phẩm mà họ đã ăn để có thời gian nghỉ ngơi trước khi tập, không nên tập ngay sau khi ăn. "Thông thường, vào buổi sáng, mọi người thường ăn nhẹ, vì vậy thời gian nghỉ ngơi trước khi tập là từ 30 phút đến 1 tiếng. Thời gian này tùy thuộc vào số lượng thức ăn mà bạn ăn", bác sĩ Hưng khuyến cáo.
Ai nên cân nhắc việc ăn và tập buổi sáng để không ảnh hưởng sức khỏe?
Theo bác sĩ Nguyễn Trọng Hưng, đối với những người có sức khỏe bình thường, việc ăn trước hay sau khi tập thể dục khi đã trở thành thói quen sẽ giúp cơ thể tự cân bằng lượng đường và tránh tình trạng hạ đường huyết, chóng mặt, hoa mắt khi tập thể dục. Tuy nhiên, đối với những người mắc bệnh tim mạch, cao huyết áp, tiểu đường, béo phì, cần thận trọng và cân nhắc về việc ăn và tập thể dục buổi sáng theo cách hợp lý. Cụ thể:
-
Người béo phì: Rất cần tập thể dục, nhưng nhiều người thường ăn kiêng vào tối hôm trước, vì vậy buổi sáng nên ăn nhẹ trước khi tập.
-
Người già: Thường tập thể dục rất sớm và sau đó mới ăn sáng. Tuy nhiên, điều này cũng không nên, vì chức năng gan thận của người già kém, không dự trữ đường tốt như khi còn trẻ, nguy cơ hạ đường huyết rất cao.
-
Người mắc bệnh đái tháo đường: Cần tập thể dục, đặc biệt là vào buổi sáng. Tuy nhiên, khả năng chuyển hóa của tuyến tụy kém nên cũng dễ xảy ra nguy cơ hạ đường huyết nếu tập luyện khi chưa ăn sáng, đặc biệt là tập luyện nặng.
Bác sĩ Hưng khuyến cáo, những nhóm người trên nên ăn sáng nhẹ trước khi tập luyện, có thể uống một cốc sữa ấm, ăn một chiếc bánh nhỏ hoặc một quả trứng gà. Đối với người già, người mắc bệnh mãn tính, ngay cả khi đã quen tập thể dục trước khi ăn, cơ thể đã có nhịp sinh học sẵn, cũng không nên chủ quan, nên kiểm tra đường huyết trước khi tập. Khi tập, họ nên chọn môn phù hợp với sức khỏe của mình. Thậm chí, ngay cả với những người khỏe mạnh, nếu tập quá sức ngay sau khi dậy thì chưa ăn gì, cũng có thể gây hại cho sức khỏe.
Lưu ý một số đối tượng đặc thù
Theo TS Nguyễn Trọng Hưng, một số đối tượng đặc biệt cần lưu ý khi kết hợp ăn sáng và tập luyện. Đối với những người muốn giảm cân và mong muốn đạt hiệu quả nhanh chóng, việc tập luyện nặng trước khi ăn sẽ đốt cháy nhiều calo hơn. Tuy nhiên, điều này cũng tăng nguy cơ chấn thương, hạ đường huyết và các vấn đề về sức khỏe. Để tránh được những tình huống này, cần ăn trước khi tập, hoặc không nên tập quá sức.
Đối với vận động viên, đa số đều cần ăn sáng nhẹ trước khi tập luyện, vì cường độ và nhịp độ tập rất cao, giáo án tập cũng khá nặng. Nếu không ăn, họ sẽ không đủ sức để tập luyện. Huấn luyện viên thể hình Huy Đức (Hà Nội) cho biết, với những vận động viên chuyên hoặc người tập gym, mục đích tập luyện buổi sáng là tăng sức bền, tăng thể lực và rèn cơ bắp, vì vậy họ cần ăn sáng nhẹ trước khi tập. Mặc dù ăn nhẹ, nhưng vẫn cần đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ. Sau khi ăn, cần nghỉ ngơi 1-2 tiếng trước khi khởi động.
"Không chỉ vận động viên, ngay cả người dân tham gia các bài tập để tăng cường cơ bắp, cải thiện sức bền cũng không bao giờ nên tập khi đói. Bởi khi đó, cơ thể sẽ mệt mỏi, không thể vận động và nguy cơ chấn thương cao", HLV Huy Đức cảnh báo.
Vì vậy, người tập luyện để tăng cơ bắp buổi sáng nên ăn các nguồn ngũ cốc như yến mạch, lúa mạch, gạo lứt hoặc cháo kèm thực phẩm giàu protein, bổ sung trứng và các loại trái cây, sữa chua...
Bữa sáng nhẹ, đủ dinh dưỡng rất quan trọng cho sức khỏe.
Với việc cân nhắc và lựa chọn phù hợp, bạn sẽ có một chế độ ăn uống và tập luyện buổi sáng thích hợp với sức khỏe và mục tiêu của mình. Hãy luôn lắng nghe cơ thể và tận hưởng quá trình đắm mình trong cả sự phát triển của cơ thể và tinh thần.
