thực phẩm chức năng là một xu thế mới về mặt dinh dưỡng, đem lại sự hỗ trợ bảo vệ sức khỏe cho người tiêu dùng. Để phân loại thực phẩm chức năng một cách hiệu quả nhất, chúng ta cần hiểu rõ về bản chất của chúng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cung cấp những thông tin cơ bản nhất về thực phẩm chức năng.
Hiểu bản chất để phân loại thực phẩm chức năng
Để dễ dàng phân loại thực phẩm chức năng, chúng ta cần hiểu về bản chất của chúng. Thực phẩm chức năng là dạng thực phẩm có tác động sinh học đến chuyển hóa cơ thể và hỗ trợ sức khỏe người dùng. Đây có thể là những thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao hoặc không. Tuy nhiên, thực phẩm chức năng không được coi là thuốc và không thay thế thuốc chữa bệnh.
Khái niệm về thực phẩm chức năng
Khái niệm về thực phẩm chức năng xuất hiện tại Việt Nam từ những năm 1900-1991 nhờ định nghĩa của Viện Dinh dưỡng. Thực phẩm chức năng được chia thành những loại như thực phẩm chế biến từ thảo dược và thực phẩm truyền thống có tác dụng quan trọng đối với sức khỏe.
Khi bổ sung thực phẩm chức năng vào chế độ ăn, sức khỏe của chúng ta được cải thiện từ từ, giảm nhẹ các triệu chứng bệnh và làm đẹp từ trong ra ngoài. Đồng thời, chúng giúp giảm nguy cơ gặp vấn đề về sức khỏe do thiếu chất dinh dưỡng.
Thông thường, mỗi loại thực phẩm chức năng sẽ chứa các thành phần như vitamin, khoáng chất thiết yếu, chất xơ và axit amin. Mặc dù chúng có thể được bổ sung thông qua các loại thực phẩm hàng ngày, tùy vào trạng thái của cơ thể, chúng ta vẫn cần phải bổ sung thực phẩm chức năng để bảo vệ sức khỏe.
Để đảm bảo sức khỏe, bổ sung sản phẩm bảo vệ sức khỏe là một biện pháp dễ dàng, phù hợp về kinh tế và mang lại hiệu quả thực tế. Thực phẩm chức năng có thể được sử dụng ngay cả khi cơ thể khỏe mạnh để phòng ngừa bệnh tật. Theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế, mỗi người có thể lựa chọn từ 1 đến 3 sản phẩm bảo vệ sức khỏe phù hợp. Tuy nhiên, chúng ta cần hiểu rõ về phân loại thực phẩm chức năng để có sự lựa chọn tốt nhất.
Các cách phân loại thực phẩm chức năng thông dụng nhất
Các cách phân loại thực phẩm chức năng thường dựa trên công dụng chính, tính chất hoặc cách sử dụng của chúng. Tại một số nước Châu Á, thực phẩm chức năng còn được gọi là thực phẩm bổ sung, sản phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm đặc biệt hoặc sản phẩm dinh dưỡng y học.
Để đảm bảo quy định pháp luật về công bố thực phẩm chức năng, phân loại thực phẩm chức năng sẽ phụ thuộc vào bản chất, tác dụng hoặc nguồn gốc của chúng. Hiện nay, Việt Nam chủ yếu phân loại thực phẩm chức năng thành 5 nhóm chính: theo phương thức chế biến, theo dạng sản phẩm, theo cách quản lý, theo tác dụng và theo cách của người Nhật Bản.
1. Phân loại thực phẩm chức năng theo phương thức chế biến
Thực phẩm chức năng có thể được phân loại thành 4 nhóm nhỏ dựa trên phương thức chế biến, bao gồm thực phẩm bổ sung vitamin, thực phẩm bổ sung khoáng chất, thực phẩm bổ sung hoạt chất sinh học và thực phẩm chế biến từ thảo dược.
- Nhóm thực phẩm bổ sung vitamin bao gồm các loại nước giúp bổ sung vitamin C, E, beta-carotene hoặc viên uống bổ sung chất xơ.
- Nhóm thực phẩm bổ sung khoáng chất bao gồm các loại muối bổ sung iod, bánh kẹo bổ sung calci hoặc nước bù điện giải.
- Nhóm thực phẩm bổ sung hoạt chất sinh học bao gồm sữa và thức ăn cho trẻ em được bổ sung DHA, EPA.
- Nhóm thực phẩm chế biến từ thảo dược như linh chi, nhân sâm, đông trùng hạ thảo, hà thủ ô.
2. Phân loại thực phẩm chức năng theo dạng sản phẩm
Thực phẩm chức năng có thể được chia thành hai dạng: thực phẩm-thuốc hoặc thức ăn-thuốc. Thực phẩm chức năng dạng thực phẩm-thuốc là những dạng sản phẩm được bào chế tương tự như thuốc nhưng vẫn là thực phẩm bảo vệ sức khỏe và không có tác dụng điều trị bệnh. Dạng thức ăn-thuốc được sử dụng bằng cách bổ sung hoạt tính vào thức ăn như cháo thuốc, canh bổ dưỡng hoặc nước uống.
3. Phân loại thực phẩm chức năng theo công dụng
Thực phẩm chức năng được chia thành nhiều dạng theo công dụng như hỗ trợ chống lão hóa, hỗ trợ tiêu hóa, hỗ trợ bệnh huyết áp, hỗ trợ giảm đái tháo đường, hỗ trợ bệnh xương khớp, tăng cường sinh lý, bổ sung chất xơ, hỗ trợ chức năng cho mắt, phòng ngừa rối loạn tuần hoàn não, làm đẹp, an thần, ngăn ngừa mất ngủ, phòng ngừa bệnh nội tiết, tăng cường sức đề kháng và hỗ trợ tim mạch.
4. Phân loại thực phẩm chức năng theo phương thức quản lý
Phần lớn các sản phẩm thực phẩm chức năng chỉ cần giấy phép công bố theo quy định về tiêu chuẩn sản xuất. Những sản phẩm có tác dụng hỗ trợ điều trị hoặc phòng ngừa bệnh cần đăng ký với Cục An toàn vệ sinh thực phẩm và có chứng nhận cũng như giấy phép lưu hành sản phẩm.
Đó là những cách thông dụng nhất để phân loại thực phẩm chức năng. Hi vọng bài viết đã mang lại cho bạn những thông tin hữu ích.
